نهشته های پیراکشندی و توفانی در بُرش الگوی سازند خانه کت، تریاس زاگرس بلند، خاور شیراز

نویسندگان

علی حسین جلیلیان

استادیار گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

سازند خانه­کت معرف رخساره­های کربناته تریاس در زیرپهنه زاگرس بلند است. برای تشخیص رخساره­ها و بازسازی محیط رسوب­گذاری این سازند بُرش الگوی آن به ضخامت 691 متر در 110 کیلومتری خاور شیراز مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی دقیق شواهد میدانی و آزمایشگاهی نشان داد توالی رسوبی تریاس در تاقدیس خانه­کت عمدتاً از سنگ آهک و دولومیت­هایی تشکیل شده است که با وجود استروماتولیت­ها، ترک­های گلی، کانی­های تبخیری، برش­های انحلالی و آثار ناشی از خروج مکرر رسوبات از آب در بخش کم عمق و نسبتاً آرام یک پلاتفرم نهشته شده­اند. این رسوبات عمدتاً محصول چرخه­های کم عمق شونده میان کشندی­-­فراکشندی (سبخا) هستند که در یک پهنه کشندی با آب و هوای گرم و خشک بارها و بارها تکرار شده­اند. در بعضی افق­ها روند عادی توالی رخساره­ها با وجود لایه­های ناشی از توفان دچار تغییر شده است. بودن علائمی مثل سطح زیرین فرسایشی، دانه­بندی تدریجی، اینترکلاست­های کنده شده از واحد زیرین و لایه­بندی مورب پشته­ای وجود نهشته­های توفانی را تأیید می­کنند. این شواهد نشان می­دهند که مجموعه رسوبات سازند خانه کت در بخش داخلی یک پلاتفرم باز متأثر از توفان به وجود آمده است. مقایسه این شرایط با محیط تشکیل رسوبات همزمان در نواحی پیرامون زاگرس از گسترش زیاد پلاتفرم یاد شده و بودن یک دریای اپیریک در تریاس این مناطق حکایت می­کند. افزایش مشخص رسوبات تبخیری و آواری در جنوب گسل زاگرس بلند ضمن آشکار سازی نقش این عارضه ساختاری در کنترل هندسه حوضه و تغییر رخساره­ها، گویای نزدیک بودن به ساحل و محدودیت محیط این بخش از حوضه آن زمان است. در مقابل، کاهش واردات آواری و تبخیری­ها و بودن نهشته­های توفانی بیانگر توسعه بیش­تر محیط دریایی در منطقه زاگرس بلند است که با شیب بسیار ملایم به سمت شمال گسترش یافته و با اقیانوس نئوتتیس مرتبط بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

میکروبیواستراتیگرافی نهشته های سازند آسماری در برش کوه دراک دشت شیراز

نهشته های سازند آسماری در برش کوه دراک دارای ضخامت 333/5متر می باشد.این سازند در بـرش مـورد مطالعـه بـا نـا پیوسـتگیفرسایشی روی سازند جهرم قرار گرفته است و با ناپیوستگی تدریجی در زیر مارن های رنگین سازند رازک قـرار مـی گیـرد. از لحـاظلیتولوژیکی این سازند بطور عمده از سنگ های آهکی تشکیل شده است. بر اساس مطالعات انجام شده سازند آسماری در بـرش مـوردمطالعه قابل تفکیک به سه واحد سنگ چینه ای می باشد....

متن کامل

میکروفاسیس ها و محیط های رسوبی سازند داریان در کوه خانه کت، جنوب شرق شیراز

کوه خانه­کت در جنوب­شرقی خرامه (شرق شیراز) واقع شده است. مشاهدات صحرایی و پتروگرافی نهشته­های سازند داریان به شناسایی 8 ریزرخساره کربناته و 3 کمربند رخساره­ای دریای باز (o) ، سد (b) و لاگون (l) منجرگردیده است. بررسی رخساره­ها در منطقه­ی مورد مطالعه و مقایسه­ی آنها با محیط­های رسوبی قدیمی و امروزی نشان داد که سازند داریان در پلاتفرم کربناته از نوع رمپ نهشته شده است.

متن کامل

آمونیت‌های آلبین سازند کژدمی در برش نار، خاور بوشهر (پهنه زاگرس)

با توجه به اهمیتی که فونای آمونیتی در زیست چینه‌نگاری و تفسیر دیرینه حوضه‌های رسوبی دارند و همچنین به دلیل محدود بودن مطالعات انجام شده روی فون‌های آمونیتی سازند کژدمی، برش چینه‌شناسی نار از فارس ساحلی، در شمال خاور کنگان (شرق بوشهر) انتخاب شد. سازند کژدمی در این برش ستبرای 87 متر دارد و شامل تناوبی از سنگ‌آهک‌های کرم رنگ تا قهوه‌ای و مارن‌های سرخ مایل به قهوه‌ای است. این سازند با همبری ناپیوست...

متن کامل

بازسازی تنش دیرین نهشته های مزوزوئیک در پهنه فارس داخلی (خاور – جنوب خاور شیراز)

چکیده: تاریخچه تکتونیک شکننده در کمربند زاگرس چین خورده ساده گویای رویدادهای مختلف تکتونیکی است، که نتیجه‌ی کشش مزوزوئیک همراه با بازشدگی (Rifting) و کوتاه شدگی همراه با برخورد صفحه عربی و ایران در سنوزوئیک است. به منظور بازسازی وضعیت تنش دیرینه در نهشته‌های مزوروئیک در خاور و جنوب خاوری شیراز، داده‌های صفحه‌های گسلی همزمان با رسوب گذاری مورد بررسی قرار گرفته تا با استفاده از روش برگشتی، ...

متن کامل

بررسی های سنگ نگاری و ژئوشیمیایی دولومیت های بخش قربان سازند ساچون در برش تاقدیس قره، جنوب خاور شیراز

آهک­های دولومیتی شده و دولومیت بیشتر بخش قربان سازند ساچون (پالئوسن- ائوسن پیشین) در برش تاقدیس قره در جنوب خاور شیراز را تشکیل می­دهند. بررسی­های ژئوشیمیایی و سنگ‎نگاری این نهشته­ها نشان می­دهد که دولومیت­ها در محیط­های دیاژنزی دریایی، جوی و تدفینی تشکیل شده‎اند. بر پایه این بررسی­ها سه دسته دولومیت شامل دولومیکرایت (کمتر از 16 میکرون)، دولومیکرواسپارایت (16 تا 62 میکرون) و دولواسپارایت (بزرگ‎...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
رسوب شناسی کاربردی

جلد ۴، شماره ۷، صفحات ۱۸-۳۱

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023